09 Ιουνίου 2015

Απροσεξία μου, μ’ άναψες φωτιές

Η καλύτερη προφύλαξη από τη φωτιά στο σπίτι είναι η προσοχή και η ετοιμότητα αλλά πάνω απ’ όλα η πρόληψη …
(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Χανιώτικα Νέα στις 9 Ιουνίου 2015 στη στήλη Προστασία του Πολίτη και Καθημερινότητα-203)

Πατάτες ήθελε να τηγανίσει. Έριξε το λάδι στο τηγάνι κι άναψε το μάτι. Εκείνη τη στιγμή κτύπησε το τηλέφωνο. Ήταν μια καλή φίλη. «Χαθήκαμε!». «Έχω πέσει με τις δουλειές». «Κι εμείς είχαμε αρρώστιες! Νοσοκομεία και τρεξίματα». «Για πες μου. Τίποτα σοβαρό ελπίζω!». «Όχι. Να μια μικροεπέμβαση …» Λίγα λεπτά αργότερα, το τηλεφώνημα διακόπηκε απότομα. Το σπίτι είχε αρχίσει να γεμίζει καπνούς. Όρμησε στην κουζίνα αλλά ήταν αργά. Το τηγάνι είχε λαμπαδιάσει και τώρα καιγόταν τα ντουλάπια πάνω από την ηλεκτρική κουζίνα. Η θερμοκρασία ανυπόφορη. Ο καπνός της έκαιγε τα πνευμόνια. Ευτυχώς, βγήκε εγκαίρως έξω και τηλεφώνησε στο 199 της Πυροσβεστικής.

Όταν ήλθαν οι πυροσβέστες η φωτιά είχε μεταδοθεί στο σαλόνι. Ο πυκνός καπνός από τα πλαστικά, τα έπιπλα, τις κουρτίνες γεμάτος καρκινογόνες διοξίνες γέμιζε τώρα όλο το σπίτι. Το νερό που έριξαν οι πυροσβέστες κατέστρεψε ό,τι είχε απομείνει … Ολική καταστροφή! Ευτυχώς, το σπίτι ήταν ασφαλισμένο επειδή δεν είχε ξεπληρωθεί ακόμη το στεγαστικό δάνειο … «Κάτι είναι κι αυτό μέσα στην ατυχία μας!» σκέφτηκε …

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Πυροσβεστικού Σώματος στην Κρήτη το 2014 σημειώθηκαν 809 αστικές πυρκαγιές από τις οποίες οι 198 στο νομό Χανίων. Γενικά, οι περισσότερες αστικές πυρκαγιές ξεσπούν το Σαββατοκύριακο και από τις 12 το μεσημέρι έως τις 9 το βράδυ. Με βάση τα στατιστικά ολόκληρης της χώρας για το 2014, η Πυροσβεστική επεμβαίνει κατά μέσον όρο 41 φορές την ημέρα, έχει σώσει 42 ζωές και περιουσία αξίας 816 εκατομμυρίων ευρώ.

Έχουμε γράψει και παλιότερα για τις πυρκαγιές που ξεσπούν στα σπίτια αλλά είναι χρήσιμο να επαναλάβουμε μερικά πράγματα που θα πρέπει να γνωρίζουμε όλοι.

Πρόληψη. Η φωτιά είναι στην πραγματικότητα μια χημική αντίδραση. Το υλικό που καίγεται και το οποίο τις περισσότερες φορές αποτελείται από άτομα άνθρακα, αντιδρά με το οξυγόνο του αέρα για να παραχθεί διοξείδιο του άνθρακα, νερό και κάποιες επιβλαβείς χημικές ουσίες – συνήθως διοξίνες. Για να υπάρξει φωτιά, εκτός από την καύσιμη ύλη και το οξυγόνο πρέπει να υπάρξει και κάποιο έναυσμα. Αυτό ανεβάζει τη θερμοκρασία της καύσιμης ύλης και επιτρέπει την έναρξη της καύσης. Πρόκειται για το περίφημο «τρίγωνο της φωτιάς» - καύσιμο, οξειδωτικό, έναυσμα.

Το λάδι στο τηγάνι θα αρπάξει όταν ζεσταθεί τόσο πολύ ώστε να ανάψουν οι ατμοί. Μην αφήνετε λοιπόν ποτέ το τηγάνι για το τηλέφωνο, για το επεισόδιο στην τηλεόραση, για τη γειτόνισσα που φωνάζει, για τους επισκέπτες που φλυαρούν. Μην ξεχάσετε την κατσαρόλα με το φαΐ πάνω στο αναμμένο μάτι. Γενικά, μην αφήνετε χωρίς επιτήρηση καμία ηλεκτρική συσκευή στο σπίτι – ιδίως τις παλιότερες. Πλυντήρια πιάτων και ρούχων, στεγνωτήρια, ηλεκτρικές ψηστιέρες, μπάρμπεκιου με αέριο, θερμαντικά σώματα, κλιματιστικά.

Ακόμη μην υπερφορτώνετε τις πρίζες συνδέοντας πολλές συσκευές. Οι γραμμές του ηλεκτρικού ρεύματος ζεσταίνονται όταν υπερφορτωθούν και το πλαστικό από τις ίδιες τις πρίζες και τα καλώδια μπορεί να αναφλεγεί και να μεταδώσει τη φωτιά στα γύρω εύφλεκτα αντικείμενα.

Και φυσικά αν χτίζετε ή ανακαινίζετε σπίτι ή διαμέρισμα φροντίστε να χρησιμοποιήσετε άκαυστα υλικά για τις επενδύσεις, πόρτες που αντέχουν στις υψηλές θερμοκρασίες, άκαυστα ή βραδύκαυστα μονωτικά ή ακόμη και πυρίμαχες βαφές. Στοιχίζουν περισσότερο αλλά μπορεί να κάνουν τη διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου όταν κάποια απροσεξία οδηγεί στην καταστροφή …

Επέμβαση. Τι κάνουμε αν αντιληφθούμε τα πρώτα στάδια μιας φωτιάς; Αν τα πράγματα δεν έχουν προχωρήσει τόσο που να έχουμε καπνούς και υψηλές θερμοκρασίες θα πρέπει να ενεργήσουμε ώστε να σπάσουμε το τρίγωνο της φωτιάς. Κλείστε αμέσως το μάτι της κουζίνας για να μην ζεσταίνεται το λάδι. Προσοχή! ΜΗΝ ρίξετε ΠΟΤΕ νερό πάνω στο τηγάνι. Το νερό θα εξατμιστεί και θα συμπαρασύρει το αναμμένο λάδι στα ύψη με αποτέλεσμα δεκαπλάσια φλόγα και τεράστιες ζημιές – εγκαύματα και μετάδοση της πυρκαγιάς.

Αν έχετε πρόχειρο ένα καπάκι, σκεπάστε το τηγάνι αμέσως, προσέχοντας να μην καείτε. Στην ανάγκη χρησιμοποιείστε μια βρεγμένη (αλλά στυμμένη) πετσέτα για να σκεπάσετε το τηγάνι προστατεύοντας πρόσωπο και χέρια για να μην καείτε. Στο εμπόριο υπάρχουν ειδικές κουβέρτες πυρόσβεσης που μπορείτε να έχετε στην κουζίνα σας για κάθε ενδεχόμενο. Φυσικά, δεν αντικαθιστούν την επαγρύπνηση …

Αν η πυρκαγιά οφείλεται σε βραχυκύκλωμα ή αφορά ηλεκτρική συσκευή κλείστε αμέσως τον γενικό διακόπτη. ΜΗΝ ρίξετε ΠΟΤΕ νερό γιατί κινδυνεύετε από ηλεκτροπληξία. Σε κάθε περίπτωση, ιδίως για να προφυλαχτείτε από πυρκαγιές που μπορεί να ξεκινήσουν απροειδοποίητα τη νύχτα χρήσιμο είναι να υπάρχουν στο σπίτι ανιχνευτές καπνού. Στοιχίζουν ελάχιστα και μόλις αντιληφθούν τον ελάχιστο καπνό με τη σειρήνα τους ξεσηκώνουν τον κόσμο σώζοντας ζωές. Σε πολλές χώρες μάλιστα η εγκατάστασή τους είναι υποχρεωτική.

Χρήσιμοι μπορούν να αποδειχτούν και οι φορητοί πυροσβεστήρες. Αρκεί να γνωρίζετε πώς να τους χρησιμοποιήσετε και να τους έχετε συντηρήσει κατάλληλα πριν από την ημερομηνία λήξης τους. Με τους πυροσβεστήρες διοξειδίου του άνθρακα μπορούμε να σβήσουμε μικρές φωτιές ηλεκτρικών συσκευών όπως υπολογιστών. Οι πυροσβεστήρες σκόνης κάνουν για όλες σχεδόν τις φωτιές αλλά η σκόνη μπορεί να καταστρέψει υπολογιστές, κινητά και άλλες ηλεκτρονικές συσκευές επειδή καταστρέφει τα κυκλώματα. Οι πυροσβεστήρες αφρού είναι επίσης χρήσιμοι για πυρκαγιές με υγρά όπως το πετρέλαιο. Το νερό χρησιμοποιείται μόνο για χαρτιά, ξύλα, και υφάσματα.

Πάντως, αν δεν μπορέσετε να επέμβετε στα πρώτα 2-3 λεπτά μην προσπαθήσετε άλλο. Απομακρυνθείτε και καλέστε την πυροσβεστική στο 199. Η ζωή και η υγεία σας αξίζει πολύ περισσότερο από την περιουσία σας …

Αποκατάσταση. Όπως ανέφερα και στην αρχή, για τα σπίτια που έχουν αγοραστεί με ενυπόθηκο δάνειο είναι υποχρεωτική η ασφάλιση. Γενικά πάντως, στο πλαίσιο της πρόληψης είναι εξαιρετικά χρήσιμη μια ασφάλεια πυρός που να συνδυάζεται ενδεχομένως και με ασφάλεια κατά των ζημιών που προέρχονται και από διάφορα φυσικά φαινόμενα (πλημμύρες, σεισμοί, καταιγίδες).

Όμως με την πρόληψη, την επαγρύπνηση και την ετοιμότητα είναι σίγουρο πως δεν θα πιάσουν πότε φωτιά τα μπατζάκια σας …

08 Ιουνίου 2015

Παρανομίες και απάτες στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Ο ενημερωμένος και καλόπιστος πολίτης έχει τη δυνατότητα να απαιτήσει την εφαρμογή της ενωσιακής νομοθεσίας και την καταπολέμηση της απάτης - και να το πετύχει!
(Δημοσιεύτηκε στο ιστολόγιο του FortuneGreece.com στις 8 Ιουνίου 2015 - Ευρωπαϊκή Ένωση και Καθημερινότητα-13)

Όπου θεσπίζονται νόμοι υπάρχουν και παραβάτες. Η ιδιαιτερότητα της Ένωσης είναι ότι οι παραβάτες της νομοθεσίας που θεσπίζουν από κοινού το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο είναι κατ' αρχάς τα κράτη μέλη που δεν την εφαρμόζουν. Φυσικά, σε ορισμένες περιπτώσεις οι παραβάσεις του ενωσιακού δικαίου σημειώνονται και από εταιρείες που δεν τηρούν π.χ. τους κανόνες του ανταγωνισμού ή που χρησιμοποιούν με παράνομο τρόπο τα κονδύλια του προϋπολογισμού της ΕΕ. Όμως τι μπορεί να κάνει ο πολίτης όταν διαπιστώνει την κακή ή την μη εφαρμογή της νομοθεσίας που έχει θεσπιστεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση; Και τι μπορεί να κάνει αν διαπιστώσει απάτη σε βάρος του προϋπολογισμού της ΕΕ;

Όταν το κράτος παρανομεί
Στα τέλη της δεκαετίας του 1980, ένας συνειδητοποιημένος πολίτης διαπίστωσε τη ρύπανση του περιβάλλοντος από τα σκουπίδια που πετούσαν οι γύρω δήμοι στην περιοχή του Κουρουπητού κοντά στα Χανιά. Μελέτησε τις σχετικές οδηγίες για τα στερεά και τα τοξικά και επικίνδυνα απόβλητα. Και διαπίστωσε ότι το ελληνικό κράτος απλώς δεν τις εφάρμοζε. Πήρε λοιπόν χαρτί και μολύβι και έγραψε μια καταγγελία προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Αυτή η απλή επιστολή έθεσε σε κίνηση μια ολόκληρη διαδικασία. Η Επιτροπή ζήτησε εξηγήσεις από τις ελληνικές αρχές. Όμως οι εξηγήσεις δεν ήταν ικανοποιητικές. Οι πολυάριθμες ανταλλαγές επιστολών κατέδειξαν πλήρως τις ελλείψεις της ελληνικής κρατικής μηχανής. Έτσι, τον Ιανουάριο του 1991 η Επιτροπή κατέθεσε προσφυγή εναντίον της Ελλάδας ενώπιον του Δικαστηρίου των τότε Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Η Ελλάδα καταδικάστηκε τον Απρίλιο του 1992 αλλά αγνόησε την απόφαση και δεν έκανε τίποτα!

Γι’ αυτό, το 1997 η Επιτροπή επανήλθε με νέα προσφυγή κατά της Ελλάδας με βάση την αναθεωρημένη Συνθήκη που προέβλεπε πλέον ημερήσιο πρόστιμο για τα κράτη που δεν εφάρμοζαν τις αποφάσεις του Δικαστηρίου. Το αποτέλεσμα ήταν το 2000 να καταδικαστεί εκ νέου η Ελλάδα σε πρόστιμο 20.000 ευρώ για κάθε μέρα μη εφαρμογής της απόφασης! Ευτυχώς, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διέθεσε κάποια κονδύλια για την κατασκευή ενός εργοστασίου δεματοποίησης, ενός Χώρου Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ) και ενός εργοστασίου ανακύκλωσης. Η παλιά χωματερή σκεπάστηκε, φυτεύτηκαν δένδρα και λουλούδια, ο χώρος είναι σήμερα επισκέψιμος και αποτελεί περιοχή περιπάτου και αναψυχής μέχρι και τη μικρή παραλία του Κουρουπητού!

Κι όλα αυτά γιατί κάποιος πολίτης, αφού ενημερώθηκε, πήρε χαρτί και μολύβι και έγραψε μια καταγγελία. Αυτή είναι ακριβώς η διαδικασία που ακολουθείται όταν το κράτος παρανομεί. Ίσως να είναι χρονοβόρα και γραφειοκρατική. Είναι όμως σίγουρη και όταν είναι τεκμηριωμένη φέρνει πάντα αποτελέσματα.

Ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής και το Κοινοβούλιο
Τι συμβαίνει όμως αν η Επιτροπή δεν επιληφθεί της καταγγελίας του πολίτη; Αν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν απαντήσει μέσα σε ένα μήνα στη συστημένη, με απόδειξη παραλαβής, επιστολή του πολίτη; Τότε ο πολίτης έχει δικαίωμα να γράψει στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή παραπονούμενος για την αδιαφορία της Επιτροπής και ζητώντας την επέμβαση του.

Ο Διαμεσολαβητής, θα ανοίξει μια υπόθεση και θα ζητήσει από την Επιτροπή εξηγήσεις. Αν η απάντηση δεν είναι ικανοποιητική, μπορεί να εκδώσει απόφαση κακοδιοίκησης κατά της Επιτροπής υποχρεώνοντας την να ενεργήσει τα δέοντα και να προχωρήσει την υπόθεση ως όφειλε.

Οι αποφάσεις του Διαμεσολαβητή διαβιβάζονται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο οποίο ο ενδιαφερόμενος μπορεί επίσης να καταθέσει και σχετική αναφορά. Η αναφορά θα συζητηθεί από την Επιτροπή Αναφορών του Κοινοβουλίου και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να δικαιολογηθεί δημοσίως και να αναλάβει τη δέσμευση να προχωρήσει την υπόθεση.

Όλα τα παραπάνω, μπορούν να συνδυαστούν με ενημερώσεις των ευρωβουλευτών που θ καταθέσουν, εάν συμφωνήσουν, ερωτήσεις προς την Επιτροπή. Αλλά και με σχετική αρθρογραφία στον τύπο προκειμένου να ενημερωθεί και να κινητοποιηθεί η κοινή γνώμη. Μια συνδυασμένη και τεκμηριωμένη εκστρατεία για ένα δίκαιο αίτημα που αφορά τους πολίτες φέρνει πάντα αποτελέσματα.

Οι περιπτώσεις απάτης
Παρόλο που οι περιπτώσεις απάτης όσον αφορά τον προϋπολογισμό της ΕΕ βρίσκονται σε πολύ χαμηλά επίπεδα (1%) αυτό δεν σημαίνει ότι έχουν εκλείψει πλήρως. Οι επιδοτήσεις στο πλαίσιο της κοινής γεωργικής πολιτικής, οι χρηματοδοτήσεις έργων από τα περιφερειακά ταμεία αλλά και από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο για επιμορφωτικά σεμινάρια και άλλες δράσεις που αφορούν π.χ. ανέργους, αποτελούν συχνά δέλεαρ για διασπάθιση των χρημάτων του ευρωπαίου φορολογούμενου.

Η Ένωση έχει δημιουργήσει την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) στην οποία οι πολίτες μπορούν να καταγγείλουν κάποια απάτη που αφορά τις ενωσιακές χρηματοδοτήσεις. Φυσικά, η καταγγελίες πρέπει να είναι τεκμηριωμένες και σοβαρές και να μην γίνονται για προσωπική εκδίκηση ή επειδή ο καταγγέλλων έχει πλούσια φαντασία.

Το 2014 η OLAF άνοιξε 234 νέες υποθέσεις και ολοκλήρωσε 250 συνολικά έρευνες. Ο μέσος όρος διερεύνησης μιας υπόθεσης έχει πλέον κατέβει στους 21 μήνες διάρκεια που αποτελεί ρεκόρ πενταετίας. Μόνο το 2014 οι έρευνες της OLAF είχαν ως αποτέλεσμα προτάσεις για ανακτήσεις συνολικού ποσού 901 εκατ. ευρώ. Μερικές από τις υποθέσεις που χειρίστηκε η OLAF αφορούσαν την κατάσχεση 21 τόνων απομιμήσεων εντομοκτόνων στην Πολωνία, την καταπολέμηση του διακρατικού λαθρεμπορίου τσιγάρων, μια απάτη σχετικά με την ενωσιακή χρηματοδότηση της κατασκευής λιμενικών εγκαταστάσεων στην Ισπανία, κάποιες απάτες ναυτιλιακών εταιρειών που χρηματοδοτήθηκαν για να υποκαταστήσουν ορισμένες οδικές μεταφορές, μια απάτη σχετικά με την πώληση ιατρικού εξοπλισμού από την Σλοβενία στην Ουγγαρία, κ.ά.

Υπάρχουν όμως και οι περιπτώσεις αθέμιτου ανταγωνισμού και προστασίας των καταναλωτών για τις οποίες θα μιλήσουμε την επόμενη εβδομάδα …

Γνωμικά - Παροιμίες